Combinations with other parts of speech
Nguyên nhân khác gây buồn ngủ nhiều?
Bên cạnh các bệnh lý, có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, hay buồn ngủ kể cả khi đã ngủ đủ giấc vào buổi tối. Những lý do khiến bạn thường xuyên buồn ngủ bao gồm: yếu tố lối sống, rối loạn giấc ngủ, căng thẳng mãn tính, thiếu hụt dinh dưỡng hay tình trạng sức khỏe tâm thần.
Lối sống ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tinh thần và năng lượng của bạn. Những vấn đề liên quan đến lối sống dễ gây buồn ngủ bao gồm:
Trầm cảm hoặc những vấn đề liên quan đến tâm trạng như lo lắng, căng thẳng,…. đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Lo âu và căng thẳng có thể làm gián đoạn giấc ngủ, ngủ không sâu giấc và là nguyên nhân khiến bạn buồn ngủ nhiều hơn vào ban ngày.
Như trình bày ở trên, mệt mỏi, suy nhược và cảm thấy buồn ngủ là những triệu chứng liên quan đến nhiều tình trạng bệnh lý. Cảm giác thiếu ngủ, hay buồn ngủ nhiều vào ban ngày có thể là triệu chứng của các bệnh như: (5)
Cách chống lại cơn buồn ngủ tạm thời
Khi bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ nhưng cần phải tỉnh táo, bạn có thể áp dụng một số mẹo để chống lại cơn buồn ngủ như:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Buồn ngủ là một tình trạng bất kỳ ai cũng có thể gặp. Bạn cần đến thăm khám tại chuyên khoa thần kinh khi thấy hay buồn ngủ thường xuyên vào ban ngày, kèm theo mỏi mệt, suy nhược hoặc có thêm các triệu chứng khác. Không nên chủ quan với việc hay buồn ngủ, người bệnh cần biết chính xác nguyên nhân để can thiệp, điều trị hiệu quả.
Kết quả: 3223, Thời gian: 0.0421
Dấu hiệu đi kèm tình trạng hay buồn ngủ cần lưu ý
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy buồn ngủ nhiều, đây có thể là biểu hiện của một vấn đề sức khỏe hoặc lối sống thiếu khoa học. Người bệnh không nên chủ quan nếu hay buồn ngủ và có một số dấu hiệu sau đây:
Xem thêm: Đau đầu buồn ngủ là bệnh gì? Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị.
Thời gian cần thiết để đảm bảo duy trì chất lượng giấc ngủ ở mức tốt nhất sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng người, từng độ tuổi và từng giai đoạn. Tổng thời gian ngủ trong 1 ngày theo từng độ tuổi được CDC Hoa Kỳ khuyến cáo như sau: (6)
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
COPD làm giảm lượng oxy cung cấp cho toàn bộ cơ thể bạn, khiến bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức, muốn ngủ nhiều hơn. Không chỉ vậy, người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường có chất lượng giấc ngủ kém vào ban đêm nên sẽ dễ cảm thấy buồn ngủ nhiều hơn vào ban ngày.
Mệt mỏi, buồn ngủ nhiều, luôn cảm thấy uể oải thiếu năng lượng là triệu chứng phổ biến của bệnh tiểu đường. Các triệu chứng này thường là kết quả của lượng đường trong máu cao và các biến chứng khác của bệnh tiểu đường hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị tiểu đường.
Đau cơ xơ hóa là một rối loạn đặc trưng bởi đau cơ xương lan rộng kèm theo các vấn đề về mệt mỏi, giấc ngủ, trí nhớ và tâm trạng. Đau cơ xơ hóa có thể gây mệt mỏi, buồn ngủ nhiều vào ban ngày, khó ngủ vào ban đêm và khiến người bệnh cảm thấy cạn kiệt toàn bộ năng lượng.
Đối với một số người bị đau cơ xơ hóa, việc khó ngủ nhưng luôn mệt mỏi, cảm thấy buồn ngủ làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh. Khi bệnh càng nghiêm trọng, người bệnh lại càng khó ngủ và thấy buồn ngủ hơn vào ban ngày. Như vậy, người bệnh sẽ vào vòng luẩn quẩn và khiến chất lượng cuộc sống suy giảm.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết tình trạng mệt mỏi, buồn ngủ xảy ra khi tim không thể bơm đủ máu để đáp ứng nhu cầu của các mô trong cơ thể. Do đó, người mắc các bệnh lý tim mạch đặc biệt là suy tim xung huyết thường dễ cảm thấy buồn ngủ hơn. (4)
Một số bệnh nhiễm trùng gây ra những thay đổi đáng kể trong giấc ngủ. Người bị nhiễm trùng có thể cảm thấy buồn ngủ nhiều hơn, tay chân uể oải, chán ăn,…
Mệt mỏi, muốn ngủ nhiều hơn là một trải nghiệm thường gặp trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Liệu pháp hormone có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và khiến bạn cảm thấy tỉnh táo hơn, giàu năng lượng hơn.
Cảm giác buồn ngủ, thậm chí kiệt sức khi mang thai là một triệu chứng hoàn toàn bình thường, đặc biệt là trong 12 tuần đầu tiên của thai kỳ. Sự thay đổi nội tiết tố vào thời điểm này có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ, buồn nôn và dễ xúc động hơn.
Tuyến giáp tạo ra hai loại hormone là thyroxine và triiodothyronine, điều chỉnh cách cơ thể sử dụng năng lượng. Mất cân bằng tuyến giáp, kể cả cường giáp hay suy giáp ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể, liên quan đến việc bạn bị khó ngủ vào ban đêm và cảm thấy mệt mỏi, hay buồn ngủ nhiều vào ban ngày.
Cách điều trị tình trạng buồn ngủ nhiều
Các phương pháp điều trị tình trạng buồn ngủ quá mức sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến triệu chứng này là gì.
Nếu buồn ngủ xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý, trước tiên, bác sĩ sẽ tập trung vào việc điều trị bệnh liên quan. Khi tình trạng bệnh lý được thuyên giảm thì các triệu chứng bệnh, bao gồm cả triệu chứng buồn ngủ cũng sẽ được cải thiện.
Chẳng hạn như với trường hợp mắc chứng ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định dùng áp lực đường thở dương (PAP). Liệu pháp PAP được áp dụng qua mũi, miệng hoặc cả hai thông qua máy, chẳng hạn như máy áp lực đường thở dương liên tục (CPAP) hoặc máy áp lực đường thở dương hai cấp độ (BiPAP hoặc BPAP).
Vệ sinh giấc ngủ là cách xây dựng thói quen và các hành vi tốt để đạt được chất lượng giấc ngủ. Việc thay đổi thói quen và hành vi ngủ một cách khoa học có thể phần nào cải thiện tình trạng khó ngủ, tăng sự tỉnh táo, tăng chất lượng giấc ngủ và hạn chế buồn ngủ nhiều vào ban ngày. Theo đó, bạn nên:
Một số bí quyết giúp điều trị tình trạng thường xuyên buồn ngủ, buồn ngủ nhiều vào ban ngày gồm có:
Để giúp người bệnh dễ ngủ, có giấc ngủ sâu hay nhanh đi vào giấc ngủ, bác sĩ có thể cho người bệnh sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau như: thuốc bình thần, thuốc kháng histamin, thuốc chống trầm cảm ba vòng… Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc kết hợp các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả chữa trị. Người bệnh cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tránh việc tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc để hạn chế các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Hay buồn ngủ là bệnh gì hoặc có thể tiềm ẩn bệnh lý gì?
Thường xuyên buồn ngủ đôi khi không phải là một dấu hiệu sức khỏe bình thường. Buồn ngủ nhiều, đặc biệt là vào ban ngày có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm về thần kinh, tim mạch, hô hấp, nội tiết… Cụ thể, các bệnh lý có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi, muốn ngủ nhiều gồm có:
Rối loạn giấc ngủ được xem là nguyên nhân phổ biến nhất khiến một người mệt mỏi, hay buồn ngủ. Các vấn đề liên quan đến rối loạn giấc ngủ có thể kể đến như chứng ngủ rũ, mất ngủ, khó ngủ, chứng ngưng thở khi ngủ… (1)
Rối loạn giấc ngủ khiến chất lượng giấc ngủ suy giảm, dễ gây thiếu ngủ. Lúc này, cơ thể cần ngủ nhiều hơn để bù đắp lại số giờ ngủ bị thiếu hụt, biểu hiện bằng tình trạng hay buồn ngủ kể cả ban ngày. Ngoài ra, chứng ngủ rũ, một hình thức của rối loạn giấc ngủ, cũng có thể là nguyên nhân khiến một người thường xuyên buồn ngủ.
Alzheimer và sa sút trí tuệ là nhóm bệnh lý thần kinh làm tăng nguy cơ rối loạn giấc ngủ, có thể dẫn đến tình trạng hay buồn ngủ nhiều. Ngủ ngày càng nhiều là đặc điểm chung của người mắc bệnh mất trí nhớ giai đoạn sau. Khi bệnh tiến triển, tổn thương não của người bệnh ngày càng lan rộng và họ dần trở nên yếu hơn, cảm thấy mệt mỏi khi thực hiện những công việc tương đối đơn giản như giao tiếp, ăn uống hoặc cố gắng hiểu những gì đang diễn ra xung quanh họ. Điều này có thể khiến người bệnh ngủ nhiều hơn vào ban ngày vì các triệu chứng của họ trở nên nghiêm trọng hơn.
Một số loại thuốc sử dụng để điều trị bệnh cũng có thể góp phần gây buồn ngủ, bao gồm thuốc chống loạn thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine và thuốc ngủ.
Buồn ngủ là một triệu chứng thường xảy ra sau chấn thương sọ não. Những vết thương nặng hơn sẽ dẫn đến buồn ngủ nhiều hơn. Khoảng 1/4 đối tượng bị chấn thương sọ não vẫn buồn ngủ 1 năm sau chấn thương.
Tâm trạng buồn bã, cáu kỉnh kéo dài; cảm giác mất hứng thú với mọi thứ; cảm giác tuyệt vọng, vô dụng hoặc tội lỗi;… là những trạng thái tâm lý thường gặp ở người bị trầm cảm. Ngoài mặt tâm lý, trầm cảm còn “tấn công” sức khỏe thể chất của người bệnh, khiến người bệnh mệt mỏi và có thể buồn ngủ nhiều. (2)
Trầm cảm và giấc ngủ liên hệ chặt chẽ với nhau. Phần lớn những người bị trầm cảm đều gặp vấn đề về giấc ngủ. Trầm cảm và các vấn đề về giấc ngủ cũng có mối quan hệ hai chiều. Giấc ngủ kém chất lượng có thể góp phần vào sự phát triển của trầm cảm và trầm cảm khiến người bệnh khó ngủ hơn và dễ mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày hơn.
Buồn ngủ ban ngày quá mức có thể là một triệu chứng phổ biến ở những người bệnh may mắn sống sót sau đột quỵ, đặc biệt là ở trong giai đoạn hồi phục đầu tiên.
Điều này là do não cần thêm năng lượng để chữa lành những tổn thương phát sinh. Hơn nữa, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng giấc ngủ thúc đẩy sự dẻo dai của hệ thần kinh sau đột quỵ.
Ngoài ra, hay buồn ngủ, thường xuyên buồn ngủ có thể là biểu hiện của các bệnh lý hay vấn đề sức khỏe khác nhau dưới đây:
Khi bị thiếu máu, cơ thể bạn có ít tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đến nơi cần thiết hơn. Việc thiếu oxy này gây ra các triệu chứng liên quan đến thiếu máu như mệt mỏi, suy nhược, chóng mặt, khát nước, đổ mồ hôi và thở nhanh. Một số trường hợp bạn cũng có thể bị thiếu máu mà không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào – đặc biệt nếu bệnh nhẹ hoặc phát triển chậm theo thời gian.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hàm lượng sắt thấp có liên quan đến nhiều vấn đề, đặc biệt là chứng rối loạn giấc ngủ. Bạn có thể bị mất ngủ do thiếu máu bởi sắt cần thiết để tạo ra các chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến giấc ngủ như serotonine và dopamine. Thiếu máu do thiếu sắt có thể khiến các lượng chất dẫn truyền thần kinh giảm đi và gây mất ngủ. Tuy nhiên, do thiếu máu gây mệt mỏi, uể oải và thiếu năng lượng nên nhiều người cũng cảm thấy muốn ngủ nhiều hơn dù không thể ngủ được, chất lượng giấc ngủ kém. (3)
Mệt mỏi, suy nhược và mất ngủ là những triệu chứng phổ biến ở người bệnh mắc các bệnh tự miễn, chẳng hạn như bệnh lupus ban đỏ hệ thống, bệnh đa xơ cứng, bệnh tiểu đường loại 1, bệnh celiac, hội chứng mệt mỏi mãn tính và viêm khớp dạng thấp,… Đây cũng được xem là các triệu chứng vô cùng khó chịu vì người bệnh luôn cảm thấy kém tỉnh táo, không đủ năng lượng cho bất kỳ hoạt động nào.
Bệnh ung thư ảnh hưởng đến thể chất và lượng hormone của cơ thể người bệnh, gây nên tình trạng hay buồn ngủ nhiều, mệt mỏi, thiếu năng lượng. Tình trạng buồn ngủ nhiều ở người bị ung thư có thể tùy vào loại ung thư, thể trạng người bệnh, giai đoạn ung thư hay phương pháp điều trị ung thư. Những người mắc bệnh ung thư giai đoạn muộn có nhiều khả năng bị mệt mỏi buồn ngủ hơn những người mắc bệnh ung thư giai đoạn sớm.
Hội chứng mệt mỏi mãn tính là tình trạng một người cảm thấy mệt mỏi dai dẳng kéo dài hơn sáu tháng và không thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Triệu chứng chính của hội chứng mệt mỏi mãn tính là kiệt sức quá mức nên người bệnh dễ cảm thấy buồn ngủ, khó chịu sau gắng sức, gặp các vấn đề về tập trung hoặc trí nhớ, nhức đầu hoặc đau cơ, đau họng,…
